Saturday, November 7, 2009

BRB sa Radyo - 7 October 2009

News and Public Affairs program sa Radyo Natin Buhi 100.1 FM, kada aldaw na sabado, poon 10:00 AM-10:00 AM..Hosted by Ting Villadares III and Romy Lovedoreal...Topic ngowan na sabado

RINAGA RIVER FLOOD CONTROL STRUCTURE NAG COLLAPSE AFTER TYPHOON PEPENG


Watch live video from RADYO NATIN 100.1 FM BUHI, on Justin.tv

CLIMATE CHANGE ACT OF 2009 PIRMADO NA NI PGMA


Watch live video from RADYO NATIN 100.1 FM BUHI, on Justin.tv

Friday, November 6, 2009

Boinon Dialect - iba na a meaning kin gasa


Malangirit rongogon ana sasabyon no boinon orog na kin nagagasa ta nagibago ana spelling, pagisabi ag mala kabulgar. Naromroman ko yo sakon na lola na si Maria "Biya" Ibarbia kin nagagasa samon nilowas adi ag ana iba man narongog ko sa mga nagiroro orog na sa saran.Mwadi ana nagkakaperang ehemplo. Isusurat ko sa English susundan nin boinon ag yo meaning niya pagnagagasa, aber daw.

bolo-sondang-godok; brother-ipatngod-kabogto; carabao-damolag-gadya; cat-ongaw-korasmag; clothes-bado-lamaknit,lamasdo; cough-obo-kagoko; dog-ayam-damayo; eye-mata-malsok; fire-kalayo-damag; foot-paa-samingkil; hen-manok-malpak, galtok; house-bawoy-loklok,lomoklok; lice-koto-kospad; money-kwarta-sagtak; night-gabi-gabsok; rain-oran-dagmak,bagrat,donag; servant-karogop-oripon,oripsok,tapsok; water-tobog-katbag, milbig; woman-babai-siknit,babaknit,simiknit; sleep-torog-tipla,tosmag,tipsok; talkative-matabil-ropakdopak; eat-kaon-ablo,abo,siba; whip-tina-lapnit,rapas,bangkol.

Gamiton ta daw sa sentence: Jose sari na yo simiknit mong agin ta mag ablo na! Uto na baga ading galpak, tapos mag sagob na ikang katbag na rara-raon..Simbag ni Jose, Maria ana ingos mo di na nagpondong ropakdopak, paono man ako makasagob nin milbig, bagrat baga ag boko ako tapsok sa lomoklok na adi.Hahahahahaha, sana oda makabasang agin..

Thursday, November 5, 2009

Water lily sa Lake Buhi agko pakinabang



Bistado ana Lake Buhi sa enterong kinaban bilang istaran niya na pinakasaday na isra na pibanong "Sinarapan," ngowan usad na ading source nin raw materials para sa potential na industria nin handicraft sa nasyon.

Kalaban niya na mga para fishcage, ag pikonsiderar na toek(weed) sa tubig ag peste sa pag-esra, ading water hyacinth na popular sa ngaran na "water lily" pwede nang iproseso para sa mga handicrafts ag sa presente usad na sa pwedeng kabuhayan niya na mga boenon sa palibot niya na Lake Buhi.

Ading nasabi nang lily, kayang mabuhay ag makaskas magdakol na pautaw-utaw sana sa tubig. Minatalabo adi poon 6 inches asta 38 inches kaya aburido ana mga para isra ta naoolang ana sakandang paglodop nin huli sa hibog niyadi na baga na carpet grass sa sapow niya Lake Buhi. Alagad, nakaisip ana lokal na gobierno ag mga residentes na gamiton adi sa livelihood.

Usad na konretong prueba niyadi amo ana Sta. Elena Women's Organization sa pamamayo ni Ms. Ines Mendoza ag Barangay Kapitana Bernardita "Ditang" Rosana na busy sa presente sa pag-guibo nin mga produkto made of water lily. Imbitado naman ading produkto niya Sta. Elena sa mga Trade Fare na sponsor niya na DTI ag SM.

Sa presente dakol na ahensya de gobierno ana nagitarabangan para maka-producer nin mga de-kalidad na produktong alin sa water lily arog niya na bag,basket, tsinelas, bado, etc. na pwedeng pang export.Nagkakapera didi ana DTI, Department of Agriculture ag ana Buhi Ecumenical Development Association, Inc. (BEDAI).